Enuugeer tenuugeer ayalav. End tendees ni tuuv.

Хүн анх Монголд үүссэнийг нотлох олдвор илрэв

http://www.omogshil.com/

Энэ шинжлэх ухааны дүгнэлтүүдийг өөрсдөө уншцгаана биз ээ.

Turoo Boloro

Ижилийн цаана хоцорсон элгэн хайртХалимаг минь Ихэр юм шиг заяагдсан эрхэм олон Буриад минь Эзэрхэгийн эрхэнд тасарсан энгүй их Тува минь Эх орондоо үлдсэн эрх чөлөөт Халх минь Атаатан биш амраг алаг махны Татарууд минь Алтай нутгаар нэрийдсэн а...гуу олон ястнууд минь Афаганистанд нутагшсан эрэлхэг мянган Хазаар минь Алс хол хансын аялгуут сайхан тувачууд минь Халхавч хэрэм минь болсон хамаг олон Өвөрчүүд минь Харийн хутагт хуваагдсан Харчин,Горлос,Дөрвөдүүд минь Хаан төрийн довтолгооноор хагацан давхисан угсаатнууд минь Хаана холын нутгаар харилан суусан бутархай минь Дэлхийн нуруунд нутагшсан Дээд монгол түмэн минь Дээлтэй бумбын орон дэлхий олон Ойрад минь Ду, Дунсяан, Ёогор .....нэр өртсөн ард минь Түм түмэн ёрлолоор түүхээ мартсан ахан дүүс минь Түрэг ,тунгуус гаралтай ойрхон явсан найзууд минь Төрийн их тулгуурыг түшиж явсан андууд минь Хамаг Монгол улсын хана нь болсон ардууд минь Хагацаж тасарч болшгүй хайран Их гүрэн минь Хаан Чингисээс өгсөн хайран цусны үсэрхий минь Хатан Бөртэгээс ургасан улаан махны тасархай минь Эвтэй байвал хүчтэй элэг зүрхний цохилоо минь Эргэж зангидахаар тэмүүлэх эрч хүчний тулах цэг минь Хүнхэр их Алтайгаас хүчээ авсан хамаг минь Хөлөн Буйр , Байгалаас цөсөө авсан Монгол минь Хөх нуур ,Ханасаас дэвэн нисэх шувууд минь Хөдөө арал,Бурхан Халдуныг зорин тэмүүлэх амь минь Нармай их Монголын налгар өргөн нутаг минь Нас насандаа жаргамаар нартын эх орон минь Навч бүхэнд нь шингэсэн уртын дууны эгшиг минь Наран саран утсанд нь хорвоо эргэсэн хуур минь Уул уулын өндөлзөөнөөр ургаж өөдлөх орон минь Ус усны чимээнээр лугшин урсах газар минь Хөх тэнгэрээс заяасан хүний дээд монгол минь Хөрст эхээ хамгаалсан хүчит эх монгол минь Түүхийг бид мартсанч түүх биднийг мартаагүй Түмний дунд цацагдсан ч төрийн голомт алдраагүй Төрөхөөс үхэх хүртэлх алт мэт орон минь Үхэхээс төрөх хүртэлх амь насны голомт минь Мөнх тэнгэрийн хүчин дор!

Munkhgerel Bts

Хаантай анх уулзахдаа утсаар бичиж авсан яриагаа YOutube Дээр тавьсанд нэг хүн ийм зөв сэтгэгдэл үлдээжээ.

Ene humuusd handaj helehed,ta nart tsag hygatsa haryylah bolno!Manai ger bul seheeten garaltai,undur deed uwgud deedsiin ongodo huleej awaad ydaagui bga.Bid buhen ta nariin adil nudende harahaas naash itgedeggui,sonsohoos naash meddegui baila.Manai ger buld olon um tohioldoj bsan bolowch bid mungu tugrugur hangalyyn,hussen buhene awch,hool hunseer zatgalan,hussen buhende hurdeg humuus bsan.

Gevch ene buhni ard bidend hamgiin tom zuil boloh setgelin jargal gej bdaggui bsan.Tegeed ydalgui buh um butehe bolij 1l uudluhu bolison.Tegeed lam uzdeg hardag hamgiin nertei turtei uzmerch baitygai rembuchi-gyatai hurtel yylzaj asyyltanda hariylt haij ehelsen.Heden sayarn zoriylsanda.Gewch yawsani etsesd 1n buu dr ochij nudere harj chihere sonsoj iim um uneher bdagig medsen,Ydalgui manai hun ongodo awch buh um yridnihasa bur ilvv shan bolj ihelsen.Ta nar hydala kino,barimt,huni ugend itegdeg bj yagaad vvnd itgej bolohgui gej?

Ta narin itgej bsan zuils ta nart hussen jargalig chin olj ugch chadsan umy?Hun bolgond zowsoni etsesd asyylt bdag,ter zowlonginho shaltgaanig oloh gej l ene amidarla ugui hiideg.Hichnen byrhanas asyygad helj uguhgui,sonsogdohchgui haragdahchgui.Getel ene buu,ongod shuteen gdg chin bid buhend ylaachaara damjyylj yarij syrgaj bna!Barimttai helj ugch bna!Yawal itgeh estoi um be?Ed nar chin bas l bidni tengert 1000n zowlong tyylj byyj irdeg um shu de.Byyj ireed ylaachihan bie,oyun sanagn buren ezemdej,buten syyj bj biejdeg,hooloini ungu uurchlugddug um shu de!

Ternes tanarin bodood bga shig tegej dureeree byyj irehgui shde.Suns geed bdag zuil chin l nugu ytgara ongod shu de.Bietei bsan bol ylaach gej hun bhgui shu de.Ene ylaach gdg humuus chin egel jiriin humuus bish.Tsaanaasa deed tengertei holbotoi,jinhen tugs tuguldur humuus bdag um shu de.Hvn bolj ene delhiid ene erend tursun hoino medeej bidni adil zan aash,yanz buriin togtson zuil bna gevch tsaanal ondo humuus bdag!Medeej myy n ch bga sain n ch bga,

Bi ene buhend etgej bna,yagad gevel barag hagas jiliinumnu manai ongod Chinggis Khaani ongod ydamgui unuu zambyyland zalran gej bsan shu.Tyhain ued itgehed berh l bsan gewch odoo ene buhnig nudere harj,chihere sonslo.Ene deed tengeriin ded saikhiys nar holbootoi bdag um shu de.Yamar hun dr byysanign haraagui bj bugdiin l helsen.Manai ongod bas deediin ded garaltai,helehed barag hun itgehergui,tiim ychiras bid nyytslagdmal bsar irsen.Humuus oilgoj,huleej awah hurtel tiimch bh bolno,And byyj ireed yyl ys sergen,tsetseg nawch delgerch,oiriin heden jil boloogui zyn bolno gsn,uneheer ene zyn oiriin 10-d jil bologui zyn bolsonig ta buhen nudere harsan bh.

yapond gazar hudluhig hurtel helj bsan.uneher gaihamshigtai olon zuil bdagig medsen.Hun gants amia bodod,gantshan ene amidrala bodoh shig amia hichesen zuil gej ugui.Bidni nar uwug deedesese uuseltei,garaltai,ur ydamaa zalgaad yawj bna.Bid nar shig amia bodson bol bidni tulu tsysa yrsgaj,amia zoliosloj ene nytag ysa bidend uldeeh gej temtsehgui bsan!Bidch mun adil ydam ygasaga hamgaalah heregtei

Эзэн Чингис хааны сүнстэй ярилцсан нь 1-р хэсэг

http://www.youtube.com/

‎2011 оны 6 сарын 4-ны өдөр. Их Эзэн Чингис хааны сүнсэн биетэй ярилцсан яриагаа гар утсаар бичиж авсанаа толилуулж байна. Яг одоо таны толгойд олон асуулт бу...

Bayar- Och

Бага байхад их хоолой өвддөг бие султай хүүхэд байлаа. Өвөлдөө л гэхэд доод тал нь арван удаа хоолой өвдөнө. Тэр үед аравтай байсан санагддаг юм. Аав минь нэг өдөр өөрийн нутаг болох Архангайн Эрдэнэ мандал руу дагуулан явж тэнд байдаг Хан-Өндөр хархайны бэлд байрлах нутгийн амралтанд дагуулж явахаар болов. Шалтгаан нь тэр догшин хайрханаас урсах гурван салаа булаг хүний ямар ч өвчнийг эмчлэх чадалтай гэж нутгийнхан нь ярьдаг байсан юм. Саяхан л шинжлэх ухаан ус хүнийг эмчлэх чадвартай мэдээлэл дамжуулагч ариун бодис болохыг нээсэн байхад дээр үеийн хүмүүс бүгд мэддэг байжээ. Тэгэхэд би зүгээр л нэг ус угаад идгэнэ гэж юу байхав крантнаас хотод зөндөө л гойждогдог гэж бодож байлаа. Тэгээд амраад хэд хонож байтал нэг хөдөөний ах гараа бургасанд уран гарнаас нь их цус гойжсон юм. Тэгээд тэр гараа голд угаахаар дөхөж очоод саванд ус авчирч өөр дээр нь авчирахыг надаас гуйв. Гэтэл би яагаад голд угааж болохгүй байсныг лавлахад. Хэрэв би голд ойртон гараа угаавал эндхийн Лус үнэртэж мэдээд хэдхэн дусал унагаасан байсан ч уурлан догшрох болно гэж хэлсэн юм. Тэгэхэд л би анх удаа лус гэж юу байдаг юм болоо гэж их бодож байсан. Дараа өглөө би рашаанаа уух гээд булаг дээр ирээд байж байтал надаас нэлээн дүү 5 орчим насны хүү булагруу шахам шээж байнаа. Тун удалгүй ээж нь гүйж ирэн айхтар загнан хүүхдээ уйлуулан авч явлаа. Би ч гайхсангүй нөгөө лусаас болоод уурлачлаадаа гэж бодоод өнгөрсөн юм. Гэтэл маргааш өглөө нь нөгөө жаалын аман дээр баахан яр гарсан ээжийгээ дагаад уруу царайлаад алхаж байх юм. Ээж нь хүмүүст хэлэхдээ ‘’Аан энэ нэг юм өчигдөр гол руу шээгээд харин ч гайгүй өнгөрлөө” гэж байх юм. Түүнээс хойш л би лусаас их айдаг болсон доо. Хэд хоногийн дараа Гадаа үүл хуралдан зогсолтгүй бороо орлоо. Хүмүүс лус хэн догшруулчивдаа энэ нэг хэдэн хотоос ирсэн юмнууд голд юм холивуу гэж ярилцаж байхыг сонссон юм. Тэгтэл орой нь аав надаа хэд хоног бороо ширүүсээд байсан учир нь энэ нэг хэдэн Герман мал туувраар явж байгаа гарууд хүнсээ хөргөнө гээд голд сойгоод орхисоноос болсон байна гэж байж билээ. Тэхээр бидний өвөг дээдэс энэ далд ертөнцтэй ямар их холбоо шүтэлцээтэй амьдардаг байсан байна гээч. Тэд одооны шинэ монголууд шиг баримт нэхэж балайрахгүй бүгд бат итгэж байгалтайгаа холбогддог байсан юм. Түүнээс хойш Нага буюу Лусын талаар олж мэдэхэд: Тэд бол хагас хүн хагас могой ба найман настай үзэсгэлэнт охин шиг харагддаг. Мөн цагаан толигор арьстай, гялалзцан торго шиг үстэй, ягаан урт чихтэй, хар хөх нүдтэй хэмээн дүрсэлдэг. Тэдний ертөнц яг л хүний ертөнц шиг зохион байгуулалттай. Тэдний дунд догшин, өрөвч гээд л төрөл бүр байдаг. Усан доор амьдардаг бөгөөд хүний дүрд ч хувирч чаддаг байна. Зарим шашинд тэднийг лууны нэг төрөл гэж бичжээ. Тэд энэ дэлхий дээр хүний буруу зан үйлээс ариун дагшин газрыг хамгаалах үүрэгтэй дээд төрөлтнүүүд юм. Тэд цаг агаарыг удирддаг гэх бөгөөд цусны үнэрт дургуй. Хэрэв уурлах юм бол дүр нь их догширч бие нь 100 дахин томрон, арьс нь хар ногоон өнгөтэй болон, амнаас хар утаа суунагладаг гэж үлгэрлэсэн байдаг. Тэгээд тэд төрөл бүрийн хордлого, арьсны өвчин, азгүйтэлийг авчирч чаддаг байна. Харин догширсон лусыг бөө болон лам нар янз бүрийн аргаар аргадан тайвшруулж өргөл барьдаг. Түүний ачаар хүнд эрүүл мэнд аз жаргал эд хөрөнгө гэх мэт бүх сайн зүйл дагалдан ирнэ. Гэвч өнөөдөр Туул гол болон Бидний энэ хайрхан уулыг өнөөгийн хүмүүс дээд зэрэгтээ бузарлаж байна. Лусууд хариугаа авч л байгаа бид шалтгаанын аваар осол азгүйтэл гэж бодовч яс юман дээрээ зугаалж байхдаа гол бохирдуулсанаас болсон гэж хэний ч толгойд орохгүй бизээ. Өө мартсанаас миний хоолой тэрнээс хойш бараг л өвдөхөө байж бие маш чийрэг болсон шүү. Дараа жил тэр газраа иргэн очих юмсан гэж их бодох юм маш сайхан газар даа.

AYANGA.

Та бүхэндээ өөр өөр блогоос авсан яриануудыг хуулж нэгтгэж гоё юм нэгтгэн уншууллаа. Тэнгэрмонголгазар блог, Дуулин блог, Түүх сонирхогчдын блогоос түүв. Тэнд өөр гоё юмнууд зөндөө бий. Заваараа сонирхоорой.  Надаас гадна бас өөр өөр хүмүүст тохиож буй сонин содон явдлууд их бий. Өчигдөр  болон өглөө эрт Хаан эдгээр блогуудаар айлчилсан бөгөөд эднийг хуулж тавь гэв. Та бүхэн шинжлэх ухаан болон далд ертөнцийн ухаанууд Нэг цэгт уулзчих гээд л хоёр талаасаа яваад байгааг харж байгаа байхаа. Мөн доор байгаа тэр нүдгүй цагаан Мориудыг битгий хөндөөд бай. Дэлхийгээ устгах нэг алхам хийж байна даа. Цааш нь дахиад юу оролдохнов. Хараад орхивол бас яахав. Элдэв юманд ашиглах гэвэл,  дахиад элдэв юм оролдоод хилэгнүүлээд байвал японы хүн амын талыг нь устгаад өгч болох л юм гэсэн. Миний үрс тэнд сурч байгаа бөгөөд тэднийгээ хүлээн байна даа, тэрнээс ч эд мөн ч их нүгэл хийх юм даа гэв.

Дээр хүний шүлгийг ихэд таашаан уншиж санаа алдан удаан бодлогоширсон бөгөөд түүнийг бүр сайхан найруулан жигдлэн бичиж бүх Монгол үндэстэндээ сонордуулах хэрэгтэй. Тэнгэр үрсээ хэзээ ч өмөөрдөг юм даа. Хэрхэхээ Тэнгэр мэдэж байгаа хэмээв. Мөн тэр комент бичсэн хүмүүсийг Онго шүтээнээ ил зарлах цаг болсоон. Тэнгэрийн үйлсийг эхлүүлэх нь зүйтэй гэсэн бөгөөд Хааны есөн өрлөгүүд, түмэн жанжид, баатаруудынх нь улаач нар мэр сэр холбогдон уулзаад л байгаа болно. Бөө нар хүссэн хүсээгүй нэгдэнэ дээ хөөрхий. Дээд онгодууд буухаараа тэднийг чирээд ирнэ бизээ. За өнөө гарагт алдарт ам судраа бас тайлан бичсүгэй гэсэн учир хэд гурван юм уншихаас даа.