ХАЛХЫН БӨӨ НАР

2011он 9 сар 29 өдөр

Энэ өдрийг түүхэнд тэмдэглэж үлдээх өдрийн нэг. Хаан маань түмтийн ноён ЖАНХАЙГЭГЭЭНБААТАР ынхаа улаачтай холбогдож чадлаа. Хэдийгээр би Жанхай гэж бичивч дуудлага нь төгс гоё дуудаад намайг буруу дуудлаа гэсэн шүү. Өмнө улаач нь надад майл явуулж хааныг буусанд талархаж байнаа. Гэхдээ хүмүүс итгэхгүй хэцүү байх юм. Би өөрсдийн өвгөдөөсөө асуусан чинь: Эзэн Хааныхаа нэрийг хамаагүй дуудаж болохгүй Эзэн Богд Хаан гэж хүндэлдэг юуны чинь Чингис хаан гэж уурласан гэнэ. Бууж уу үгүй юу гэж Эзнээ шүүх эрх байна уу? Бид үрсээ засах гэж буусан хэмээжээ. Манай Хадам буурлууд шиг их ёс жаяг барьдаг юм байна гэж бодож байлаа. Харин бид өчигдөр чатад уулзалдаж чадсан бөгөөд их сайхан байлаа. Хаан их баяртай инээмсэглээд байсан.

TЭНГЭРИЙН ТУЛГАН ХҮЛЭЭЛГЭХ СУПЕР ДИНАМИК ОНОЛ ГЭГЧ???

Надад 18-23 насны таван найз охидтой чатлаж байсан юм. Тэд маань Хааныг буусанд маш их баярлаж, гайхан олон асуулт асуусан. Мөн тэд намайг эцэг талаасаа Хааны удам, Эх талаасаа Хатны удам гэхээр нөгөө үлгэр л санаанд орж миний царайг төсөөлөн бүгд харахыг хүсэн зургаа явуулалдаа. Та их хөөрхөн үү? Бид тийм үлгэрийн гүнж, Хатдуудыг яг амьдрал дээр хармаар байгаа юм та зөв ойлгоорой битгий уурлаарай гэж байсансан. Яг тухайн үедээ би шоконд оров.

МАХАН ХООЛНЫ ТӨВӨГ

Идэхийн тулд өөр төрлийн амьтныг алдаг

Ирвэс, шилүүс, чоно махан идэштэн боловч

Идэхийн тулд ижил төрлөө алдаггүй чанараараа

ХИЖИ гөрөөснөөс илүү дээд бодисоор бүтээгдсэнд бус

Хэзээ ч гэрээрэхгүй доод бодисоор бүтээгдсэнд байна

ХҮҮНЖҮЙ

Алив амьтанд амьдрал байдаггүй. Амьд явах л байдаг.

Хүнд бас амьдрал байхгүй...идэж, өмсөж, яваад л үхдэг

Бусад амьтнаас ялгаатайн нь гэвэл “ижил төрлөө” ... алдаг

Ижил төрлөө алж эс чадвал, өөрөө үхдэг

ШАР СУДАРТ ГЭГЭЭРЭЛ гэдгийг хэрхэн бичив. Аянга тайлбарлах дөхөв

Би нэгэн Үсчингийн тухай сонслоо. Тэр Хааны зарлиг шүлгийг томоор сайхан бичээд ажлынхаа газар тавьчихсан чинь үйлчлүүлэгчид их сонирхон уншиж байдаг тухай. Гайхалтай сэргэлэн толгойтой, ёстой нэг ухаантай хүн байнаа. Хэний ч санаанд ороогүй байхад л ингээд хийгээд тавьчихна гэдэг бол төрөлхийн ухаан сэргэлэн, гялалзсан хүн байна. Өөрийн гэсэн үзэл бодолтой, тууштай, амьдрах гэж юу л бол юу хийчих чадвартай нь шууд харагдаж байна. Монголчуудын оюуны потенциал бол үнэхээр өндөр түвшинд байдаг нь олон хүн ойлгож Тэнгэрийг дэмжин Гэгээрэл гээчийг түмэнд хүргэн, өөрөөсөө гадна бусдын төлөө гэсэн сайхан сэтгэлтэйн илрэл. Энэ эрхэм хүн болон түүний хайртай дүү, гэр бүлийг Тэнгэр ивээх болтугай. Баярлалаа.

ДЭМЧИЙН ТУХАЙ МЭДВЭЛ ЗОХИХ АЛТАН ДЭЭД АЯЛГУУ

Түрүү дугаарт Өтүгэ ухамсрын тухай дурдсан билээ. Энэ дэвшилтэт үзэл санаа, танин мэдэхүйн сүлд нь БУХ СӨХРҮҮЛЭХ хэмээн нэрлэгддэг. Бух тарам гэх газрын хавьд ХИЖИ, ХОИЙНУУД хэмээх хоёр омог бүлэг хүн гөрөөсүүд байжээ.

ДӨРВӨН НЭҮРИТ ИХ ЗАСГИЙН АЛТАН ДЭЭД ҮНЭНИЙ АЯЛГУУ

Дөрвөн нийгэмийн Их засгийн Алтан Дээд Үнэний Аялгуу

Өтүгэ, Мон, Моныг голлох, Моногоуул бүхий дөрвөн нэүрит

Өвгөдийн ухамсар бол Их засгийн Чумон, Чухон билээ

Отог оршиж байгаа цаг уур орон зайг

Суу ИЭ гүн болгосон өвгөдийн их засаг билээ.....

Бөөгийн тулааны тухай

Та бүхэн маань СҮНС гэдгийг бүхэл бүтэн харагддаггүй АМЬД ертөнц гэдгийг хэзээ ч бүү мартаарай. Тэднийг яг л өөрсдийн Хүн гэдэг ахуй орчиндоо санаж мэдрэх хэрэгтэй.  Би яагаад багшаа зөв сонго гэж үргэлж уриалдаг вэ? Бас цаанаа давхар нууцтай болоод тэр.

Чин-Зоригтоод хариу үүгээр өгсөнд өршөөгөөрэй

Надад ирэх ихэнхи захиануудад өөрөөсөө илүү ах дүүс, гэр бүлийнхнийхээ төлөө санаа тавьсан байдаг нь их сайхан санагддаг. Би ч өөрөө Бөө гээч сураггүй байхад нөхөр, хүүхэд, дүүгийнхээ төлөө л ном уншуулан гүйхээс өөрийгөө нэг их тоодоггүй байлаа. Учир нь тэд сайн байвал би сайн байна сэтгэл зовохгүй амар. Харин одоо надтай адил маш олон хүн байдгийг мэдлээ. Мөн хамгийн гайхалтай нь эрэгтэй хүмүүс, Монгол эрчүүдийг би анх удаагаа л гайхан анзаардаг боллоо. Хүн харахад л мангар ч юм шиг, хэнэггүй ч юм шиг, нэг л хээгүй юм тоодоггүй мэт харагддаг ч надаас асуулт асуун санаа зовж буй хүмүүсийн 90 хувь нь эрэгтэйчүүд нь мэл гайхмаар.

Тийрэн сүнс түүний найзуудын тухайд

Өнөөдөр би фэйсбоокээрээ төөрч яваад сайн саатлаадаа. Ямар их инээдтэй байваа. Чингисийн групп гээч нь яасан олон хүнтэй болоо вэ? баахан хүмүүс асуулт асууж бас баахан чалчичгааж хөгжилтэй байсан учир цаг хурдан бас явчихжээ.

АЛТАЙН ХИЖИ нарын тухай сударт тэмдэглэгдсэн нь

Үсэрч харайх,товчлох дуртай Аянга уг нь Хааныг сайхан хулхидчих санаатай шар судрын араас нь хэдэн юм уншаад хагас хугас тайлбарлачихаад бултсан боловч бас л баригдчихлаа. Чухам шар судар дуусаа бусдыг нь өөрсдөө уншиг хэмээн баясаад өөртөө чөлөө олгон бүх л юмаа бэлтгээд англи хэлээ автал арван минут ч бололгүй нүд анилдаад унтаад байв. Лав түрүү хоёр өдөр ингэсэн ядарсан байх гэж өөрийгөө хуурсаар өнөөдөр бас барьтал бас л нүд аниад унтах гэхээр нь сэжиг төрөв. Шар судрыг барьтал унтахгүй сэргэв. Англи номоо барьтал нүд анилдан үүрэглэв. Ингээд таван удаа туршиж үзээд хэргийн эздүүдийг илрүүлтэл инээдэг байна ш дээ өнөөдүүл чинь.  Амар юм болохнов шив дээ. Эрхийн тэнэг хэдэн бууралтай болох нь байна.

ЦЭЦЭН ҮГЭНД Ч ХОЁР УТГА УЧИР БИЙ аль аль талаас нь бод

Яах вэ??? Нэг хүн яаж ирээдүй сайн болох ёстойг тайлбарлаадах, дайн хийхгүй, энэ 76 г унаган засгийн эрхийг авахүй л бол юу ч өөрчлөгдөхгүй. Мухар сүсгээр өөрчлөх гэлээ, ардыг минь сүнс гэхчлэн мунхарууллаа гээд намайг үгээр бөмбөгдөж, үсгээр шидлэжээ. Гэтэл тэр блогийн нийтлэлүүдийг хэтэрхий их байна, урт байна гээд уншихаас залхуурчээ. Хэд гурвыг гүйлгэж харсан л гэнэ. Монголд цөвүүн цаг ирж Бөө олширлоо.

ДЭЭЛ

Өвгөдөөс үлдээсэн Өв

Эмгэдийн сэдсэн Эрдэнэ

Энэгүй олон Гайхамшигтай

Эргэн эргэн Дээдлэгдэх

Элдэвтэй Дээл гэгч бол:

Чингис Хаан ДОТО- УХАЙ ЗӨНГИЙН ТУХАЙ ТАЙЛСАН НЬ

Хааны долоодох ДЭЭД ЭЦЭГ нь  МОН ЭН ДОТА УКАУ юм. Нууц товчоонд түүнийг найм дахь эцэг нь болгон дээшээ явуулаад засвартай болон сүүлийн ном нь одоо баригдаж байгаа билээ. 

СОРХАГТАНИ хатан энэ судраа

... Ори ЧИНГИС ухааныг амьд ном байдлаар томилж

Ончтой цагт нь бэлэн байлгахаа БИ ОЛМУ, АМЛАСУ  хэмээсэн байна. 

ӨГЭЛНЧУ-ЗӨНГИЙН ТУХАЙ

Энэ СУРГААЛ бол ГЭР БҮЛИЙН ХАРИЛЦААНЫ ГЭГЭЭРЭЛ болно.

Гэр бүл болсон л бол хариуцлага эхэлж, эрх үүсдэг.  Улс орон гэр бүл гэсэн анхан шатны хүний хамтарсан зохион байгуулалтаас үүснэ. Энэ жижигхэн зохион байгуулалт хувь хүнээс үүснэ. Хувь хэдий чинээ сайн байна. Гэр бүл төдий чинээ сайн байдаг. Гэр бүлүүд хэдий чинээ сайн байна Улс орон төдий чинээ амгалан байна. Ийм ч учраас ХААН: БИЕЭ ЗАСААД ГЭРЭЭ ЗАС, ГЭРЭЭ ЗАСААД, ТӨРӨӨ ЗАС ГЭМЭЭН сургажээ.

ДОТА-УХАЙНУ долоон зөн эхний хэсэг

Нэг дэх зөн.

ӨБҮГҮҮНЧҮ ЗӨН Өвөг Зөн. Өнчирч хоцрох, зовлон тохиоход туулах Чадвар.

Чингис хаан энэ зөнийг  өвөө БАРТАНБААТАРААР нэрлэсэн.

Өглөөн нарыг  НАРАНД бүү бод. Өсөхийн жаргалыг ЖАРГАЛ-д бүү бод.

Би өсвөр насандаа өөхөнд өлгийдүүлж өсчээ. Миний бяцхан түшээ дүү охин эмээ дээрээ өссөн тул би айлын гав ганц охин шиг л өсөн юу дуртайгаа идэж, юу дуртайгаа өмсөж өссөн юм. Миний аав юмыг нэг, хоёр ширхэгээр нь авдаггүй, уутаар нь авдараар нь авдаг маш хачин зантай хүн. Яблоко авбал хайрцгаар нь, нар хамба, нандин чавга, цагаан самар, усан үзэм бүгд хайрцагаар нь авна. Түүнийг хэн идэж цааш харуулах вэ? Аянга цааш нь харуулна. Сайхан ааш хөдөлвөл ангийнхандаа аваачиж тараана. 

ЭЦЭГ ЗӨН

ИЭЧУЭРХЭ ЗӨН  ЭЦЭГ ЗӨН

Энгийн гол утга санаа нь Амьдрах ухааны СУРГААЛ болно. Би энэ сургаалиудыг өөрийнхөөрөө ойлгон тайлж байгааг дахин хэлье. Нэгэнт өөрийнхөөрөө гэсэн учраас би өөрийнхөө үзсэн харсан, надад тохиосон амьдралаасаа л сэдэвлэн тайлна. Тэрнээс биш тусгай гүн ухааных нь тус тусын сургуульд сурч байгаагүй. Тэнгэрээс соёрхсон төрсөн ганц нөхөртэй, тоолбол хэдхэн хүний дунд амьдралаа барсан надад мэдэмхийрч цэцэрхээд байх мэдлэг байхгүй билээ.

7 зөнд орохоос өмнө яаралтай асуусан асуултуудад хариулав

Би мөрөөдлөө биелүүлэхэд энэ Дээдсүүд мөн ч их саад хийх юм даа. Чухам л би шалгалт өгвөл ажилд орно. Шалгалтанд бэлдэхэд дүрэм, бичигтээ англид төрсөн юм шиг болохгүй бол яах ч арга байхгүй. Түүний тулд багш хэрэгтэй. Багшид мөнгө хэрэгтэй. Ажил надад хэрэгтэй. Түүгээр нь би амьдралаасаа илүү гаргаад монголдоо очиж модон байшин барих төлөвлөгөөтэй хэхэхэ. Яг нөгөө үлгэр шиг. Үнээнд өвс өгөөд сүүг нь аваад сүүг нь дарханд өгөөд гэдэг шиг.  Өдөржин, шөнөжин судраа тэвэрч тайлах би даалгавраа бичихгүй байсаар англи хэлний багш маань монгол хэл сурах дөхөж байтал энэ Дээдсүүд өөрөөр англи хэл хийлгээд уналаа.

HELP ME, PLEASE hehehehe

За би Долоон Дээд Эцгийн Зөнгийн тухай өөрийнхөөрөө тайлчихлаа. Гэвч Гадаадад байгаа Монголчууд болон энэ судрыг олж хараагүй хүмүүс ихэнхи нь байгаа тул тэд нарт хуулж өгнө гэж ам алдчихсан юм. Гэтэл яс юман дээрээ хийх гэхээр долоон дээд эцгийн зөн нь маш их учраас түүнийг хуулж бичээд тайлбар бичнэ гэвэл хэдэн сарын ажил болох нь иймээс ТэнгэрМонголГазар блогийнхон энэ Долоон Дээд Эцгийн Зөнг татаад зулгаагаад тавьчих арга байна уу? Гадаадад байгаа хэд маань умшаад бас тайлалцаг.

ГЭР-ийн чанар???

Өчигдөр хэт орой унтсанаас болоод бид бүгд тасраад өглөө унтаад Гэгээн хичээлээсээ хоцорч, жолооч нь их санаа зовжээ. Хөөрхий амьтан биднийг үхчихсэн юм болов уу гэж бодсон гэнэ. Тэр 30 минут хүлээн, хаалга нүдээд, утасдаад бид байхгүй байсан гээд санаа нь зовчихсон зогсож байлаа. Энд шувуу мувуу их дуугардаг зуслангийн газар шиг болохоор өглөө 5 цагаас л орилолдоод унах учир хамаг юмаа тас  хаагаад, хамгийн мухрын өрөөндөө очоод унтчихсан чинь сайхан тасарсан байна шүү. За яршиг гээд яваад өгч болох ч санаа нь зовоод зогсох тэр их сайн, сайхан сэтгэлтэй хүн байна шүү.

Их Эзэн Хаан Чингис ба Тамын Хаан Жамухын хувь тавилан

ШАР СУДАРТ:

... Гүрэн улсын ХААН  ЖАМ – УКАУ цэцэн Чингис Хаанд ёслоод Чин тайлга өргөсөн нь:

Огторгуйд хоёр наран байна уу    Харцгаа

Огторгуйд нэг л наран байна       Та бид бүгд харлаа

Их МОНОГОУУЛ улсад нэг л хэн байсан ч

Тэр дандаа зөвхөн Чингис Хаан л байх болно

Амин Ний КЭМ ЭН байхын Оройн Дээд ГЭРИЭ

Энэ хэсэг бол мундаг Хатны судрын 10-р бүлэг сүүлийнх нь гэтэл би нөгөө л ном уншдаг өөрийнхөө заншлаар эхнийхийг нь хальт хараад, дундахыг нь дунджилж хараад сүүлийнхийг нь уншчихсаан тууж явна. Хамгийн сүүлийнхийг нь харахад л бүх юмны үр дүн харагддаг болохоор би эхнээс нь юм тууштай үздэггүй бололтой. Алив тэмцээний хамгийн сүүлч нь л чухал.

МОНГОЛЫН ТҮҮХИЙН ТУХАЙ

Дэлхий нийт, Улс орон, Хувь хүн бүр тэдийгээс өдий хүртэл оршин тогтнож байгаа нь ҮНЭН учраас түүхтэй. Тэр байтугай албан байгуулага, баяр ёслол, эд юмс ч түүхтэй. Тэд байж л байвал түүх нь дурсагдана. Түүхийн хугацаандаа хир их амьтай байна төдий чинээ түүх нь дурсагдана. Амьгүйчүүд-н түүх нь мартагдан алга болно.

Чингис Хаан-аас хэлсэн ҮЖИРХЭЛ-ХӨГЖИЛ хэмээх шүлэг

ХААН жинхэнэ хүмүн байхдаа хэлсэн шүлгийг нь би өөртөө ойлгомжтойгоор утгыг нь болголоо. Нүрзэд агсан маш сайн эх хэлээс нь хөрвүүлсэн байсныг тэмдэглэх хэрэгтэй. Үжирхэл гэдэг нь Ялзрахтай ялгаа юун. ЯЛЗАРСАН-ХӨГЖИЛ ийн тухай шүлэг байна. Чингис Хаан яруу найрагч хаан байсан юм биш үү. Байсхийж байгаад л айлтгал шүлэг бичдэг. Хэхэхэ

Үндэсний Алтан Дээд ГЭРИЭ-т ОГОУУЛ ЗӨН. Дөрөв

Нөгөө таван тулгуур баганы үргэлжлэл яваад байгааг ойлгоорой. 

БӨӨ ИЭ ЭН ГҮН ЗӨН

Шар сударт:

БУКА тар КАУ ӨТҮГЭ тү Өрекеб ГЭР ИЭ ЭН ГҮН ЖӨН ий БӨӨ ИЭ ЭН ГҮН болгийбэ.

НҮРЗЭД:

Буган бичигт Үндэсний ӨТҮГЭ Оройн Дээд ГЭРИЭ ЭН ГҮН ЗӨН-г БӨӨ ИЭ ЭН ГҮН ЗӨН гэх зөн болгов  хэмээн орчин цагийн монгол хэлэнд хөрвүүлжээ.

ҮНДЭСНИЙ АЛТАН ДЭЭД ГЭРИЭТ ОГОУ ЗӨН. ГУРАВ

...Танин мэдсэний хур таван ЗӨНГ

БӨӨ тархины тооныг баганадах тулгуур байхаар тогтоожээ

Огторгуйч, Газарч, БӨӨ ИЭ ЭН ГҮН, БӨӨ КҮ ЭН, КАУ ЖҮЙ ИР бүхүй

Таван тулгуур баганыг

ОГОУ ЗӨНгийн тулгуур багананд тогтоон

Үндэсний Алтан Дээд Гэриэнд ЖАЯГЛАЖЭЭ

Үндэсний  танин мэдэхүйн Хур болдог

Тулгуур зөнгөөр ОГОУ ЗӨНГ тулж ГЭРИЭ болгон

Их Монгол улсын Төрийн УУГУУЛ ЗӨНд жаяглагдаж

Төрийн тархи тоонотой болно.

Аянга тайлбар бодол:

Үндэсний Алтан Дээд гэрээт уугуул зөн. ХОЁР

Үндэсний Дээд Ухамсар сэтгэхүй нь

Уул усныхаа БӨӨ тархи, онол, мэрэгшил болж эзэмшигдээд

Отог бүл Улсын оршихуйн  НИЙ ХЭМ болж

ОГОУ-т ЗӨН нэртэй ГЭРИЭ болсон үүсэлтэй

Өрх бүл бүр долоон Дээд эцгийнхээ Зөнг өвлөн авдаг

ҮНДЭСНИЙ АЛТАН ГЭРИЭТ ОГОУУЛ ЗӨН нэгдүгээр хэсэг

Чингис хааны Алтан аялгуун Нууцын Нууцаас би өөрийнхөөрөө тайлж байгаа билээ.

Хаан өөрөө намайг хир тайлахнав гээд харж байгаа болохоор нээг их хол хадуурахгүй ч бусад бүх хүн үүнийг тайлах бүрэн эрхтэй шүү дээ. Өчигдөр Хиад Боржгон Д.Мөнхбаяр гэж хүн бас  энэ номыг тайлан Дэлхийг дэлдийлгэх үйлсээ хийж байгаагаа над хэлсэн билээ. Тэр номоо дуусахаар надад бас өгнө гэсэн. Тэр хүн миний тайлбараас олон зүйлийг ойлгосон хүлээн зөвшөөрч байна. Гэхдээ би бас өөрийнхөөрөө тайлж байгаа гэсэн учир их сайхан санагдлаа. Олуул олуулаа  оролдож, шинжилсээр энэ мянганы ГЭРЭЭг хийхийг би өмнө нь уриалсан билээ. Үүний дагуу бас нэгэн блог шинээр нээгдэж үүдээ нээснийг баяртайгаар сонордуулая. 

http://tengermongolgazar.blogspot.com

Өмнөх насны үйлийн үр

Олон олон хүнтэй харьцах тусам л хүмүний зовлон хэзээ дуусах юм бэ? гэж асуумаар, уйлмаар санагдана. Бид ч яахав унаж тусаад тэмтэрч явсаар байтал нэг мэдэхэд нас барах цаг болчихдог бололтой. Тэгтэл энэ бүгдийг мэддэг, хардаг, хэзээ мөнхөд үргэлжлэх  Тэнгэрийн албыг бодохоор бахираад орилмоор, галзуураад үхмээр санагдана. Тэгтэл тэд үхэх биш дээ гэж бодохоор хувь тавилантайгаа эвлэрхээс аргагүй тамтай мэт.

ХААНЫ ЗАРЛИГИЙН ТУХАЙ БИД ЯРИЛЦАВ

Өнөө өглөө үүр ч цайгаагүй байхад тавиулсан унтаж амрахаа байсан Хааны зарлигийг би бас уншиж, хэл бичгийн дүрмийн алдааг нь хянан ойр зуур өмнө хойно орсон, гээгдсэн үсэг мүсгийг нь нөхсөн боловч хэл бичгийн дүрмээ нилээн сайн мартчихсан учраас тэгсхийгээд орхилоо.  Мөн би өөрийн саналаа ч нэмэрлэн... Эзэн би эргэн ирлээ гэдэг хэсэгт ...Онгон болгож гэж юу гэсэн үг юм, Тэнгэр болгож гэвэл гоё гээд засаад бичтэл Хаан намайг найталгаад эсэргүүцээд салдаггүй тэгээд Онгон хэвээр нь тавилаа. Юу гэсэн үг юм тэр чинь одоо, хэн мэдэхэв учиртай л юм байлгүй.

ЭЗЭН ЧИНГИС ХААНЫ ЗАРЛИГ

(Тэнгэрийн тамгат бүх Онгод Баатрууд Бөө нарт хандсан)

Хөх Мөнх Тэнгэрийн Хүчин дор

Хөрст Алтан Дэлхийн цээжинд

Хөх Монголын Заяат  үрс

Хөх тамгатан улаачдаа заларсан

Чингисийн Баатрууд

Хаан Чингисийн Баатруудынх нь нэг өөрийн улаачдаа бууж ирэн түүнийг сурагласан тухай сонсоод их л баяртай инээмсэглээд л байсан. Хэрвээ яг одоо тэдэнтэйгээ уулзвал нулимс нь асгарах гээд ч байгаа юм шиг хирнээ баясаад л инээмсэглээд байв. Монголд байхад бас нэг улаачын онго зөвхөн Хаанд л захирагдах тухайгаа хэлэн түүнийг буусан үгүйг нь сураглаж байсан тухай улаачынх нь найз гайхан ярьж байсныг бас сонсоод Миний Морьтонгууд минь хэмээн шивнэж байсан нь санаанд орлоо. Миний мэдэхийн лав гурван улаачын Онгодууд хааныг асуун сураглаж буусан байна билээ. Тэгэхээр энэ улаачууд Өндөр Дээд онгодууд нь бууж байгаа хүчтэй улаач нар гэсэн үг. Тэд зөв явж буй учир Дээд онгууд нь бууж ирж чадаж байна гэж өөрсдийнхөө тухай бас үнэлэлт өгөөрэй.

ТЭНГЭРИЙН ХЭЛ

Персийн зохиолч Рашид Ад Дины “Судрын Чуулган”  нь Монгол ноён Чинсан, түүхч Абдуллах Кашани, хоёр хятад эрдэмтэн, энэтхэг ламын хамтарсан бүтээл бөгөөд тухайн үеийн түүхийн үнэт бүтээл дурсгалд тооцогддог. Рашид ад Дин нь Тулуй Хааны удам Хасан (1295-1304 )Хааны Төрийн Сайд байсан эрдэм мэдлэгтэй хүн байжээ. Энэ бүтээлдээ Чингис Хааны өвөг Дээдсийн тухай “Алтан ном” болон бусад холбогдох ном судруудыг ашигласан байдаг. Ийм ч учраас “Судрын Чуулган” хэмээн нэрлэсэн нь дамжиггүй. Рашид Ад Дин судрынхаа оршилд” Хүчирхэг Эзэнтний эзэмшилд орсон мужуудын уудам их дэвсгэр нутаг нь аюул ч үгүй, аймшиг ч үгүй тайван байгаа бөгөөд ямар ч согоггүй сайн хуулийн дагуу жолоологдож байна “ гэж дурссан нь Чингис Хааны “ ИХ ЗАСАГ буюу ИХ ЯСА хуулийн тухай бичсэн нь тодорхой.

АЛТАН ДЭЭД ҮНЭНИЙ ЖИШЭЭг бодоцгооё

Хүн, амьтан, ургамал адилхан Амьтай нь Алтан Дээд Үнэн

Хоол, ус, агаар нь амьтай бүхний анхан шатны амьд явах Алтан Дээд Үнэн

Хар, шар, цагаан будагтай, эр эм, хэн ч бай

Хүний цор ганц Гэр нь Дэлхий нь Алтан Дээд Үнэн

Нар, Сар, Од, Дэлхий амьтай нь Алтан Дээд Үнэн

Жил, улирал, цаг хугацаа амьтай нь бас Алтан Дээд Үнэн

Бид амьтай бүхэнтэй зохицон амьдрах нь Тэнгэрийн Зарлиг.