Тэр зөвхөн яаж ийж байгаад доромжлох вэ, яаж ийж байгаад ажлыг нь нурааж, өргөөнд цугларсан олныг үймүүлж тараах вэ гэсэн л хүсэл нь харагдана. Үнэхээр эх оронч дүр гарган, өвөг Монголоо хүндэлдэг царайлах ч өөрөө бас бөөг мэднэ буудаг Онгодуудыг мэднэ гэх ч үйлдлээ илчлэн ухаан дутуугаа гайхуулан байхам.
Баримт: Хэрвээ тэр отог овгийн онгод өвөг буурлуудтай буудаг уулзаж явсан түүхтэй бол Энэ тэгээд ХААН уу? Бөртө ярьж байгаа муу гэж доромжлох үг амнаас нь унах уу? Хаанаас өөр хичнээн олон Онгод буудгийг мэдэхгүй байж ХААН юм уу, ХАТАН юм уу, ААВ нь буугаа юу? Өвөө нь буугаа юу? Хувилай баатар буугаа юу? Удмынх нь хэн буусныг тэр яаж мэдэх вэ? Хаан Хаана буух, хэнтэй уулзахыгаа чамаар байтугай надаар заалгахгүйдэг.
Хаан буусан бол Хаан утсаар ярив гээд бичнэ дээ. Дээдсүүд гэсэн байгаа биз дээ. Нэг тоо, Олон тоогоо ч мэдэхгүй зөвхөн яаж ийгээд буруутгахыг л хүсэх өлөн нүд, Мухар ухаан энэ юм. Гэсэн ч гурвалжин хэнгэрэгээ хийлгээд сэтгэлд нь нийцсэн Хаан өөрөө залгаад Дархан Тэнгэрийн хүүтэй ярьж байсан удаатай юм шүү. Тэр байтугай юуутүүвд Дуучин Жавхланг өмгөөлөн коммент бичиж үлдээсэн юм шүү. Тэнгэрийн Дуучин гэдэг юм даа түүнийг.
ЗАЛУУ ҮЕийн төлөөлөл энэ хүү цаашид хэрхэн амьдрах бол. Нүдээр хараагүй биеэр уулзаагүй энэ залуу гуйгаад хүсээд уулзвал болох бус уу??? Гэтэл дайрч давшлаад доромжилоод уулзана гэвэл Харчихъя л даа. Блог уншсан бол бүх л хариулт нь бий. Тэр байтугай хүсвэл багшийн Буурлууд, Хадам Буурлууд, Ард Аюуш болон То Вангийн удам, Чу Мэргэний удам, Даян Хатдын удам, Суурь Жанжины удам, Хавт Хасарын удам, Хөхүүдэй Мэргэний удам, Жанхай Гэгээний удам гээд л яваад уулзахад бэлэн Багалзуурдаад өгөхөд ядах юмгүй амьд мэнд Монголдоо байгаа олон БӨӨ нар бий дээ. Очоод ЧИНГИСтэй би уулзах гэсэн юм гээд хэлээд үзээрэй. Яавал Чингистэй уулзадгыг сургаад өгөх байлгүй.
Эхлээд энэ олны Буурлуудын хүчийг үзээд, буулгаж харчихаад Бөө Онгод гэж ХЭН байдгийг сонсож мэдчихээд уулзах уу байх уу гэдгээ бодно доо. Уулзаад чи юу гэхийн ЧИНГИС ЧИ МӨН ҮҮ? ЧИ БӨРТӨТЭЙГӨӨ УТСААР ЯРИА ЮУ? ГАДААДАД ХЭРГЭМ ЗЭРЭГ ГОРИЛООД ИРЭВ ҮҮ? ЯАГААД УУЛ УСАА ТАХИХГҮЙ, МОНГОЛ НАМАЙГ ХҮЛЭЭН АВАХГҮЙ ЧИРЭГДҮҮЛЭВ? ЧИ УТААНААС ЗУГТААЖ, БИ УТААНД ХОРДОВ. ХУДЛАА ЯРЬЖ ЗУГТААД ГЭЭД ХЭЛЭЭД ҮЗЭЭРЭЙ ДЭЭ.
Хүү минь чи Бат-Отгоны ЛОГИКТОЙ ЧИНГИСийг хүлээсэн нь дээр. Тэр ЧИНГИС л чамайг цагаан эсгий тавин хүлээн авна даа. Аянгат удганы өвөг буурал ЧИНГИС бол энгийнээс энгийн, эгэлээс эгэл шороонд өнхөрч, газарт хөрвөөж Хөх Монгол доорд ардуудтайгаа хөтлөлцдөг Хаан болохоор чамайг хүлээн авах орд өргөө, олон хүндлэл сүржигнэл байхгүйдэг.
Бараг л сар гаран түүнийг үгүй ядахдаа уншаад, өөрөө хийгээд шалгаад үз гэж олон хүн гуйж гувшиж байхыг харлаа. Яршиг цааш нь Хая. Хүн Хорлолд идэгдсэн Мухар Мунхаг өөрөө өөрөө л өөрийхөө замаар явгээ. Өөрөө ГЭГЭЭРЧ чадахгүй ийм хүн өрөөлийг ГЭГЭЭРҮҮЛЭХ ГЭРЛИЙН ДАЙЧИН болохгүй. Дураар нь тавих дуугүй Алуур гэж бий. Дураараа явсаар дурандаа үхэх Мухар Мунхагаар дэлхий дутахгүй. Гарзгүй түүнд гараа өгөөд ойлгохгүй бол түлхээд хаячих. Цагийн гарз. Хүний олон биш Чанарын бөхөөр ХӨХ МОНГОЛ ЭРЧИМЖДЭГ юм. Тэртээ 13-р зуунд 950,000 хүнтэй Хөрст дэлхийг дэлхийчилсэн Монголд одоо иймэрхүү ХҮН илүү. Ухаарахгүй ойлгохгүй бол гуравны хоёрыг нь устгах Тэнгэрийн Зарлиг бий шүү. Нэгхэн сая Хөх Монгол байхад л Хөрстийг хөрвүүлдэг түүхтэй, Жамтай юм.
Хөөрхий минь гэх тусам хөлөө жийгээд байвал хөөцөлдөх хэрэг юун. Мухар Мунхаг Монгол бидэнд хэрэг ч үгүй. Боломжыг нь өглөө, харлаа хүлээлээ. Бүгд зөвлөлөө. Өтөг настан хүртэл гуйхад өөдөөс нь Худалч чи гэх түүнтэй бид юу яринам. Гэрлийн өргөөнд Гэмтэнд гишгих газар байдаггүй юм. Өөрийгөө тэр хэн гэж сэтгээв. Хаантай уулзах оюунтан юм уу? Хааныг шүүх шүүгч юм уу? Билгийн мэлмийгүй тэр хараад БИ, Улаач нь л сууж байх Бөө гэх чанарыг мэдэх юм уу? Хар санаа ханцуйлж орох түүнтэй Хааныгаа уулзуулах мунхаг гэж санаа юу? Энэ залуу надтай огт харьцаагүй бөгөөд Гэрлийн өргөөгөөр л хутгаж үймүүлээд байгааг харахад чин хүсэл нь юу вэ гэдэг нь тодорхой. ПэПүгээрээ надтай ярих боломж их л байсаан. Би эргэлзэв, би хаантай ууулзмаар байна гэж гуйж ганц үг бичсэн удаа түүнд байхгүй.
Нэг сарын 16 нд тэр надтай анх танилцахдаа ердөө л энэ үгийг мэссэнжэрдсэн юм.
January 16
o bi basd 1nd tursiishd
Хэхэхэ юу гэсэн үг вэ? мэндлээгүй, надад хандаагүй, юм асуугаагүй болохоор надад өдий болтол хэлэх үг байсангүй ээ. Аан зааа л гэж бодоод явж байлаа. Харин энэ бол Би чамтай адилхаан л гэсэн үг тавьсантай утга нэг гэдгийг би одоо л ойлгов.
За тэгээд Мухар Мунхагийн үлгэр жишээ гэж ямар хүнийг хэлдэгийг энэ залуугаас ойлгож авцгаана бизээ. Мухар Мунхагуудтай үг ярих гэж үзээд болохгүй бол өөрийг нь дураар нь орхи.
Тэнгэр Монголчуудад хөх тамга, урсах цусаа ялгаж хайрлаагүй ээ. Түүнийг зөв амьдар, ухаантай бай, хариуцлагатай амьдар гэж өгдөг юм. Гэтэл Мухар Мулгуу болоод зүтгээд байвал Тэнгэр түүнийг тэгж нэг их гуйгаад байхгүйдэг. Тэнгэр шүтлэг гэчихээд Нарны зураг авлаа та нар л гэнэ, Олон нийтийг хүлээн авч суух ёстой л гэнэ. Тэнгэрийн үйлийг Тэнгэрт заах тэр хэн бэ? Огт бөө мэдэхгүй бол яахав гэхсэн айл болгонд бөө буусан мэдэж байна Мэдэхийн дээдээр мэднэ гэх энэ хүний цаад санаа, үзэл бодлыг ойлгоход ядраад байх юм алга.
Онгод юм бол уул усаа тахиж, зовсон олноо хүлээн ав гэнэ шүү. Бүр байтлаа Хааныг минь бөгс өндийлгөхгүй хүний гүзээ илүүлэх нь байнадаг. Бусадтай адил Бөө байсан бол хамаа байжуу. Түүнийг чинь хийх Бөө нар байгаа ш дээ. Би Хааныг түмэн олонтой уулзуулаад суучихвал түүхээ хэдийд нь бичиж хийх вэ? Хүн боддоггүй мал вэ яасан. АЯНГАТЫН ААШ АСЧИХЛАА даа одоо авч өгнөө хөө.
Халхын хавтгай байтугай Дэлхийн цээжээр яван уул тахин, гол мөрөн байтугай Далай Тэнгис тахин байгаа Хааны ажлыг заах тэр юу вэ? Ёстой хэрээ хултыг цатгамаар амьтан уу үгүй юу энэ чинь харин. Олгой толгойгоо хэнд гайхуулнам. Түүнийг өргөөнөөс хөөхийг харин ч нэг АЯНГА УДГАН өөрөө уриалж байнадаг. Надад хүний тоо бөглөх мах хэрэггүй. Ухаантай, урагштай улаач нар, сэтгэлтэй тэмүүлэлтэй, шударга шүүдэг үздэг шалгадаг ХҮН шиг ХҮН буюу ХҮҮН нар хэрэгтэй. Тэд бие биенийгээ танин нэгдэж, ухаарч байж бусад олноо Гэгээрүүлэх дайчид болно. Хар Сүнснүүдийг устгагч Бөө нар ч төрнө.
Гэгээрэхгүй гэж гэдийгчдийг Гэгээрүүлэх гэж зүтгэх хэрэг юун. Хүчээр хийсэн бүхэн хэрэг үгүй нурдаг юм. Хүссэн хүссэнээр нь явуулж болноо. Хүчилсэн хэн байнам. Яасан олон хүнээр гуйлгуулав чи. Унш унш л гэхийн гээд ихэрхэх чи өөр юу горьдоов. Өөрсдийгөө олох гэж ядаж явахад алтан цагийг нь үрж, авирыг нь өдөх Чи хэн бэ? Аянгаттай ярих нь яагаав чи. Битгий хүн үймүүлээд хоосон хохимойгоо гайхуулаад бай чи. Чамайг харж мэлрэх завтан алга. Сонгуулийн хороонд чам шиг новшууд тун хэрэгтэй байгаа тэнд очиж мэдэмхийр.
Исүүс Христ чинь ч Гэгээрүүлэгч шүү. Тэр жинхэнэ амьд хүн жинхэнэ түүхтэй хүн. Түүнийг хэн ч үгүйсгэж болохгүй. Тэр тухайн цаг үе орон зайндаа хийдгээ хийгээд одсон Гэгээрсэн хүн Тэнгэрийн элч. Гэвч бид Монгол хүн. Тусдаа өөрсдийн эцэг өвгөдтэй, ариун сүнстэй. Тэд өөрийнхөөрөө бид өөрийнхөөрөө явдаг улс.
Хаантай уулзаад хараад ч танихгүй, яриад ч ойлгохгүй гэж өөрийгөө зөвшөөрөх энэ хүн юуны учир Хаантай уулзая гэх вэ? Унших ч дургүй, Сонсох ч дургүй шүүжлэх энэ хүн Мөнх Тэнгэрийг мэддэг хүндэлдэг. Онгодтой уулзсан гэж ч ярих мөртөө би ямар хараад таних биш Хаантай уулзаж байсан биш гээд л Хар Санаагаа цухуйлгажээ. Тэнгэр үзлийг санаачлах гэж юу байдаг юм болдоо? Байсан юмыг би санаачлах хэрэг юун. Айл бүрт буусан түүний уулзсан Буурлууд нь Тэнгэр үзэл ярьдаггүй юм уу? Тэнгэрийг Шүт гэж хэлэхгүй байна уу? Эх дэлхийгээ хайрла, Хөх толбоо эрчимжүүл гэж сургаал айлдахгүй байна уу? Тэгвэл тийрэн бөөгөөр тэнэдэгээ ухаарагтун.
За яршиг Мухар Мулгуутай юу яринам түвэг гэтэл хэлсэн бүрийг нь ухвал тун ч ноцтой болоод явчихав. Цугласан дунд цууран цуулж хаях л хүсэл ихтэй юм байнадаг. Бууны нохой байж өөрийгөө адилхан хөх тамгатай, ижил цустай гэж бүү сайрх. Өөрийн буруугаа хүнээс хайж хар залуугаараа итгэлээ алдсан гэх мөртөө харин ч ихээр Бөөгөө дээдлэн очиж уулздаг гэх юм. Бөөгөө мэддэг гэх чи Бөөг гутаан доромжлох нь юу харуулнам.
Эзэн Чингис мөн байвал илчээ өгнө гэж биеэ тоох юу вэ? Мулгууг цэрэгтээ авдаг гэж горьдов уу? Чамаар яахын чавганц дээр, өөрөөр чинь яахын өвгөн дээр. Эзэн Чингис мөн бол би бараалхана гэж биеэ тоох мөртөө Чингис Бөртөтэй ярьж байна хэмээн үеийн юм шиг дуудах түүнд хүндлэл эрээ цээр байдаггүй нь харагдаж л байнадаг. Чам байтугай чамаас цаадахтай нь уулзуулах уулзуулахгүйгээ би мэдчий. Чаддаг юм бол энэ блогноос өөрт зориулсан нийтлэлийг уншаарай чи. Чамд зориулсан бэлгийг би үсэг бүрт нь дайлаа. Айл бүрт буусан уулзаж явсан Бөө нараараа очиж янзлуулаарай. Янз үзэж яс тогшино уу. Үг өдөж үнс болох нуу. Би ямар Бурхан биш хүн бүрийг хайрлаж явах албатай юм уу.
Миний эцэг өвгөд ч алахыгаа алж, аврахыгаа аварч явсан үлгэр жишээтэй. Худлаа гэвэл түүхээ унш чи. Чам шиг МонГулууд одоо л байгаа юм биш. Цагийн тэртээх жилүүдэд ч байж л байсандаг. Тэлчилээд дийлсэн нь хэн байнам. Харын хамгийн Хатуу Тэнгэрүүдийг хилэгнүүлж үзнэ л биз. Гэгээрэхгүй мухарууд нь Гэрэлд сүйрэх заяатайг нь би ч биш Хаан айлдсан. Жингэр ноход хуцаж байсан ч Жингийн цуваа явдагаараа л явах тул цагийн гарз чам мэтэд энэхэн үг л болнодог. Ажил их тул уураа уулын цаана гээлээ. Алив тэр буух болоогүй гэж мэдэмхийрэх Бөө нар дээрээ очоод намайг чагталсан Хааныг буулгадаг гэх Аянгат удганы алаад өг гээд гуйгаад үзээрэй.
Миний Бөө нарт айлтгасан айлтгалыг хуулж аваад миний хэнгэрэг хэцнүүдийн зургийг аваад очиж үзүүлээд өгөөрэй дээ. Мартав. Хэн нь хөдлөхийг хараарай чи. Хэдий хугацаанд дуусгахын амыг нь аваарай даа чи. Мартав. Айл бүрт буусан Бөө нарт тэр зураг, айлтгалуудыг минь аваачин уулзан давхар даатгуулахгүй бол ганц нэгээрээ тэд намайг барахгүй шүү. Иймээс өөрийн мэддэг бүх Бөө нар болон бусад бөө нараар хэсч миний айлтгалыг уншиж өгөн хов хүргэж байж л Чагтнаасаа сална даа хөө. Тэмдэглэлээ бас бичээрэй. Тэрний тэр улаач, тэр тэр өвөө буудаг ингэж айлтгав, Хааны айлтгалыг уншаад чамд ямар засал хийж өгөв гээд бүгдийг бас өөрөө блог нээгээд бичин өөрийн түүхээ бич дээ залуу минь.
Энэ миний сүрдүүлэг, заналхийллэлийг их л чухал гарчиг болгоод хэзээ ч өөрчлөгдөхгүй нүүр хуудас болгон блогныхоо өмнө тавиарай. Тэгээд яг над шиг түүхээ бичин өөрийн Мухар Мунхагуудын өргөөгөө нээсүгэй. Хэрлэнчимэг гэж хүүхэн чамд маш хань болно бас нэг залуу бий. Тэр залуу чамд миний тухай үнэт алтан мэдээлэл баримтуудыг өгөх болно. Тэр хоёр ханиа олно гэвэл миний блогт хаяг нь байгаа хайж уншаарай. Бэлэн хоол чамд өгөхгүй. Үүнийг хийхгүй бол чи ЧАГТ гэдэг үгийг насаараа үүрч явна даа. Чагтыг чи насаараа мэдэрнэ. Чагтыг чи 1000 Мухар Мунхагуудыг цуглуулж нэг баг болгоод надад ирэх хэрэгтэй дээ. Тэр цагт Чагтыг чинь Агт болгох үгүйгээ шийдэмз. Чадал нь хүрэх Бөө байвал тайлуулахаар оролдоорой. Хааны айлтгалыг уншиж сонсуулан муулахгүй бол ямар ч Бөөгийн хүч үйлчлэхгүй шүү дээ.
Чадахаараа над руу боргоно биз гэтэл Өргөөрүү минь хуцдаг чамайг зүгээр өнгөрөөх гэснээ болилоо. Би тэднийг чинь өмөөрдөг юм шүү дээ. Бөөг тэр юугаар мэддэг болоод мэднэ гээд байгаам. Уншаад итгэх байтугай уулзаад үзсэн, засал хийлгэсэн, мэдэрсэн гэх хүмүүсийг яаж гоочилсонг хараач. Юун аймаар мэдэрдийн гээд л бас дээрээс нь бусад олон түмнийг дорд үзжээ. Би-гээс өөрийг мэдэхгүй Би дээ л итгэх энэ хүн Гэрлийн өргөөнд хэрэг юун. Тэнд бие биендээ итгэдэг, Эвтэй байхыг чухалчилдаг, хүн чанараа гээхгүйг хүсдэг хүмүүс цугладаг юм. Иймээс илүүдээ гарсан Мухар Мунхаг гэж энэ нэгэн нөхөр болноо. Мухар Мунхаг гэдэг үгийг ойлгохыг хүсвэл энэ хүний сургаалуудыг ухан харна уу. Учир нь Мухар Мунхаг гэх нэр томьёо 16 ХАР НийГЭМийн тухай нийтлэлд гарах юмаа. Тэнгэртээ баярлалаа. Мухар Мунхаг нь өөрөө гүйж ирээд жишээнд ордог байна ш дээ. Тэнгэрийн үйл гэж цаанаасаа бүтэх юм дооо хэхэхэ.
Telmen Dandkha Huye Selenge egch. Bi munh huh tengeree oilgodog deedeldeg. olon ongod sahius nar ih haaniig buuh tsag n boloogui gej aildahiig uuriin nud chiheer sonsoson...ih haan maan nuutsaar buugaad tengertee bgaa sahiusuuddaa medegddeggui yumuu...unen buuj morildog bol uuriin nudeer harj sonsoj yarimaar bn...hezee haana moriloh we hel yavaad ochiyo...unen bol huchiig uguhud belen...Heristiin bibel shig buun ih saihan ulger unshaad itgene gej yu bhav...zar taragch ch biluu 2 tsagaan tsamtsatai er hoyor zagal shig ene tendegui yavaad bdag shig tiimerhuu yum hiine gej ch yu bhav...odoo udam sudartai Mongol ail bolgond tengerees uvugduud n zalarch buugaad surgaalia aildaad bhad gazart ih haan buusan tenger uzel gej sanaachlaad daga gej bdag...ih haan mun l bol uulzah husel ih bn
15 hours ago
Enkhbaatar Tmg Үйл хэргийг нь судалж хаан мөн байна уу гэдгийг өөрөөсөө асуух хэрэгтэй, Удганы блогийг эхнээс нь уншсан дээр болов уу
14 hours ago
Selenge Davaasuren Telmeen, Ezen bi ergen irlee ailtgaliig unshihaar ene bol haanii bichsen zuil mon gedgiig zurh setgeleeree l mederdeg yum bainalee.Unen hudliig chinii zurh setgel yalgaj taninaa.
14 hours ago ·
Telmen Dandkha yooyo unsh unsh l gehiin ... odoo Mongolchuud unshad TV geer uzeed itgeheergui bolson...ongod sahius buu murguliin talaaraa uur uuriin oilgolt medlegtei bgaa...chih hudalch nud unen gedegiig ulam l uharch bn ... suuliin 20 jil hulhiduuljiina songuuli bureed goshigorjiino...buh shashinas bussines hiij bn...hun hunee bsn buzar buheniig uildesen utaandaa mansuurch arhindaa uhaanaa uusan bhad unshaal itgechih geed yun amarhan yum yaridiin
14 hours ago
Enkhbaatar Tmg уншиж өөртөө боловсруулж байж үнэн худлыг мэднэ шүү дээ эзэн хаантай уулзлаа гэхэд та яааж мэдэх вэ
14 hours ago · LikeUnlike
Enkhbaatar Tmg энд эзэн хаанаас асуусан асуулт хариулт байна http://tengermongolgazar.blogspot.com/2011/11/73-73.html
tengermongolgazar.blogspot.com
Блог маань нээгдээд site = new Date('September 19, 2011'); d = new Date(); date... = (d.getTime() - site.getTime()) / (1000*60*60*24); document.write(Math.round(date) + " хоножээ.");See More
14 hours ago
Purevjamts Purev olon ongod tenger haanig buusan gej helj baina hen gej haanhiin yamar tengert suudag ongod undur deedesiig buugaagui gej baina
14 hours ago
Telmen Dandkha yun aimaar mederdiin...bi unshij uzseen...tursun tsagasa baitugai suuliin heden zuun jil haantai bj uzeegui bolohoor haan yamar bdagiig medku yum...etseg eheesee uur ezengui uuruu uurtuu ezen bolj yavhad...haaniig tusuuluud itege geed bhiin...yer n bol yertuntsiin ezend itge geed bibel unsh geed bgatai yaag adilhan...
14 hours ago
2011 оны 6 сарын 4-ны өдөр. Их Эзэн Чингис хааны сүнсэн биетэй ярилцсан яриагаа... гар утсаар бичиж авсанаа толилуулж байна. Яг одоо таны толгойд олон асуулт бу...See More
14 hours ago
Enkhbaatar Tmg мөн биш нь тийм чухал юм уу танд, над бол гол нь юуг сургаад байгаа нь чухал гэж боддог юм, эцсийн үр дүн юунд вэ юуны төлөө вэ гэдэг л чухал юм шигээ
14 hours ago · LikeUnlike · 
2
2
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.